Barbaros Hayreddin Paşa

Barbaros Hayreddin Paşa (1478-1546)

Osmanlı devletinin  Akdeniz’de bulunan birçok devlete karşı üstünlük kurmasını sağlayan  Kaptan-ı Derya Barboros Hayrettin Paşa,  tarihin en büyük denizcilerinden biri olarak anılmaktadır.

 

Asıl adı Hızır Reis olan Barboros Hayrettin Paşa’ya Hayrettin adını, Osmanlı Devletine yaptığı hizmetinden dolayı Padişah Yavuz Sultan Selim verdi.

Barbaros ismi ise ağabeyi Oruç Reis’e aittir; ancak onun ölümünden sonra kendisi kullanmıştır.

Barboros Hayreddin Paşa, Midilli adasında doğdu.

“Barbaros” lakabı, İtalyanca “kızıl sakal” anlamındaki “barba rossa”dan gelmektedir.

 

Oruç Reis  Rodos Şövalyelerine tutsak düşmesi, kardeşi İlyas Reis‘in İspanyollar ile olan savaşlarında ölmesi, Hızır’ı de zor durumda bırakmıştı.

Oruç Reis serbest kaldıktan sonra Akdeniz kıyılarına akınlar düzenledi ve ganimetler elde etti.Hızır Reis Cerbe Adası’na gelerek  Oruç Reis ile beraber hareket etti.

İspanyollara karşı savaştı ve  Cezayir’i denetimleri altına aldılar.İspanyollar Cezayir’i geri almak için Araplarla birleşerek saldırıya geçtiler. Bu savaşta kardeşleri İshak Reis ve Oruç reis öldü.

Var olan kuvvetleriyle düşman karşısında tutunamayacağını anlayan Hızır Reis Devlet desteği için  İstanbul’a elçiler yollayarak Osmanlı imparatorluğunun   hakimiyetine kabulünü istedi.

1518 Yılında Yavuz Sultan Selim, Hızır Reis’i koruması altına aldı.

Kanuni Sultan Süleyman, 1533’te “Hayreddin” adını verdiği Hızır Reis’i Osmanlı donanmasının başına (kaptan-ı derya) olarak atadı.

1519 Yılında Hızır Reis, İspanya donanmasını yenilgiye uğrattı.

1530’da Cezayir’i yeniden ele geçirdi.

Daha sonra Ege denizinde büyük başarılar kazandı.Osmanlını Ege ve Akdenizdeki hakimiyetin artması üzerine Andrea Doria öncülüğünde “Haçlı donanması” kuruldu.  

Tarihin en kalabalık deniz muharebesi  olan Preveze Deniz Savaşında Haçlı donanması bozguna uğratıldı. Barboros Hayreddin Paşa, Preveze Deniz Savaşı olarak tarihe  geçen savaşın mutlak galibiyetini Osmanlı devletine kazandıran Kaptanı Derya olarak adını tarihe yazdıracaktı.

Osmanlı denizcilikte de , Barbaros Hayrettin Paşa sayesinde adeta  zirveye ulaştı. Bir kara imparatorluğu olan Osmanlı İmparatorluğu aynı zamanda deniz imparatorluğu haline de geldi.

Sancak üstünde Saff Suresi 13. Ayeti ve Ya Muhammed,

Alt kısmında Zülfikar,dört köşesinde hilal içerisinde Ebu Bekir,Ömer,Osman, Ali isimleri,Kılıcın kabza kısmında beyaz el ‘Pençe-i Ali Aba’dır.Muhammed,Fatıma,Ali, Hasan,Hüseyini temsil eder.

Zülfikarın iki ucu arasında rüzgarın süleymanın emrine verildiğine inanıldığından Süleyman a.s yıldızı bulunur.

Barbaros Hayrettin Paşa’nın naaşı, Beşiktaş’ta yaptırdığı medresenin yanına Mimar Sinan tarafından yaptırılan türbeye defnedildi.

Barbaros Hayreddin Paşa’nın anısına İstanbul Beşiktaş semtinde dikilen anıtta  heykel arkasında Yahya Kemal Beyatlı’nın şu dizeleri yazılıdır:

Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor?

Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor!

Adalar`dan mı? Tunus`dan mı, Cezayir`den mi?

Hür ufuklarda donanmış iki yüz pare gemi

Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor;

O mübarek gemiler hangi seherden geliyor?

Barboros Hayrettin Paşa Hatıraları Okumak için TIKLAYIN